اسیلوسکوپ که نام دیگر آن نوسان نما است در حقیقت به دستگاه های الکترونیکی گفته می شود که می توان به واسطه آن ولتاژ را مشاهده نمود. میزان ولتاژ به طور نموداری اغلب به شکل دو بعدی نشان داده می شود که محور افقی نشان دهنده زمان و محور عمودی نشان دهنده ولتاژ می باشد. به طور کلی از نوسان نما یا اسیلوسکوپ بهمنظور نمایش امواج به طور دقیق استفاده می کنند.
افزون بر دامنه عمدتاً نوسان نما ها توانایی سنجش و نشان دادن سایر پارامترها همچون دوره تناوب، عرض پالس و مدت زمان میان دو واقعه همچون به وقوع پیوستن دو پیک را دارا هستند. در واقع اسیلوسکوپ دیجیتال یکی از دستگاه های اندازه گیری به شمار می رود که معمولاً از آن به منظور اندازه گیری نمودن زمان تناوب، اختلاف فاز، ولتاژ مورد استفاده قرار می گیرد همچنین برای مشاهده نمودن رفتار عناصر نیمه هادی همچون آی سی در مدار الکترونیک، ترانزیستور، خازن و دیود کاربرد دارد.
اسکوپ به عنوان دستگاهی جهت نشان دادن تصاویر اشکال امواج و همچنین سیگنال های در حال تغییر در زمان معرفی می شود به این دستگاه نوسان نما نیز گفته می شود به عنوان مثال به نمایش اشکال مربوط به موج متناوب برق شهری 220v/50hz می پردازد.
سیگنال ولتاژ
از آنجا که یک ولتاژ AC در هر لحظه از زمان مقدار مختلفی را به خودش می گیرد آن را به طور یک سیگنال الکتریکی تعریف می کنند. یک سیگنال درحقیقت تابعی متغیر با زمان است. استفاده اصلی اسیلوسکوپ نمایش دادن تغییرات سیگنال ولتاژ است.
فرکانس سیگنال
تغییرات سیگنال در هر یک ثانیه را فرکانس مدار می گویند. یا به دیگر سخن، فرکانس مولفه های تشکیل دهنده یک سیگنال الکتریکی می باشد.
دامنه سیگنال
بیشترین مقداری که یک سیگنال در واحد زمان به خودش می گیرد دامنه سیگنال می گویند. اندازه گیری ولتاژ با اسیلوسکوپ یکی از متداول ترین روش سنجش دامنه موج می باشد.
دوره تناوب سیگنال
فاصله بین رخ دادن دو ماکزیمم سیگنال یا دو قله سیگنال را یک تناوب و به زمان صرف شده، دوره تناوب می گویند که عکس و معکوس فرکانس است.
مقدار موثر سیگنال
مقدار موثر سیگنال ی مقدار ار ام اس اسیلوسکوپ تعریفی مشابه میانگین یا مقدار متوسط دارد تنها تفاوت آن این است که حاصل جذر میانگین مربعات مقادیر سیگنال اسیلوسکوپ در هر لحظه می باشد. یکی دیگر از کاربردهای اسیلوسکوپ نمایش مقدار آر ام اس یا موئر سیگنال ولتاژ است. با استفاده از اسیلوسکوپ میتوان مقدار ولتاژ مستقیم و متناوب و همچنین نویز را اندازه گیری کرد.
مقدار پیک تا پیک موج
اختلاف بین مقدار ماکزیمم و مینیمم یک موج الکترونیکی را مقدار پیک تو پیک می نامند که معمولا دو برابر مقدار پیک یا ماکزیمم یا همان دامنه موج است.می دانید که در الکترونیک و به طور کلی مهندسی برق، صرفا با سیگنال های ثابت و DC در برخورد نیستیم؛بلکه سیگنال های نوسانی بسیاری، همچنین در زندگی روزمره ما وجود دارد که لازم است آنها را نمایش دهیم و تغییرات آن در طول زمان را مشاهده کنیم.
دو نوع مختلف اسکوپ:
اسیلوسکوپ آنالوگ
در اسیلوسکوپ آنالوگ، صفحه نمایش سیگنال، از یک لامپ اشعه کاتدی و یک صفحه تشکیل شده است که فقط توانایی نمایش سیگنال در حوزه زمان را دارد. در این نوع از اسیلوسکوپ ها افزون بر شکل موج ولتاژ مورد نظر پارامترهای فرکانس، دوره تناوب، مقدار قله تا قله سیگنال هم نمایش داده می شود.
اسیلوسکوپ دیجیتال
نوع دیگر اسکوپ ها می باشد که دارای صفحه نمایش دیجیتالی هستند. این نوع به طور معمول وزن بسیار کمتری نسبت به آنالوگ دارد و به سبب دیجیتال بودن پردازش های تصویر، قابلیت های بسیار گسترده تری دارد، برای نمونه توانایی جمع زدن دو سیگنال که مدل اسیلوسکوپ آنالوگ این توانایی ها را ندارد.